"Circulair staal is voorbereiding op de toekomst"

Staalconstructies zonder lasverbindingen: dat scheelt enorm in de CO2-uitstoot. Barneveld heeft de primeur. Circulairstaal maakt staalconstructies voor bedrijfshallen en distributiecentra die als een soort meccano in elkaar worden gezet. Geen uitstoot door het lassen, en meer en beter hergebruik van de onderdelen.

“Je kunt staal normaal gesproken niet los zien van lassen”, vertelt Aniek Averesch. Ze noemt zichzelf ‘staalboerin 2.0’. Ze houdt zich dagelijks bezig met Circulairstaal, het duurzame dochterbedrijf van Brink Staal. “Onze klanten zijn aannemers die een grote bedrijfshal nodig hebben voor hun opdrachtgever. Wij zorgen voor verdere engineering en materiaalinkoop. Daarna produceren we de staalconstructie op 1 van onze vestigingen. Staalbouw betekent normaal gesproken: lassen. Als je last, zitten de verbindingen permanent aan elkaar. Je krijgt gelaste onderdelen nooit meer los.”

Alle onderdelen van de staalconstructie hergebruiken

Wat is nadeel van die werkwijze?
“Lassen zorgt voor CO2-uitstoot, onder andere door lasdampen. En het staal is moeilijk weer los te maken. Bedrijfspanden gaan in de regel zo’n dertig tot veertig jaar mee. Daarna worden ze in principe niet hergebruikt, maar gesloopt. De kolommen bijvoorbeeld, zitten verankerd in het beton. Die moet je dan van de vloer los zagen. Daardoor kun je ze niet opnieuw gebruiken in de oorspronkelijke lengte. Na sloop worden staalconstructies verwerkt tot schroot en gedeeltelijk gerecycled tot nieuw staal. Dit is echter een vervuilend proces met relatief veel CO2-uitstoot. Het is de laagste trede van circulariteit.”

Circulairstaal maakt een soort 'mecano'; kun je dat uitleggen?
“Wij hebben het lassen vervangen door circulaire connectors. We zijn vijf jaar bezig geweest met het ontwerpen ervan; hoe je dat goed en veilig doet. In de afgelopen periode hebben we 4 projecten gemaakt waar bijna geen vaste, dus geen gelaste, verbindingen in zitten. We starten binnenkort met nummer 5. Dat is wel uniek. We kunnen alle onderdelen van de staalconstructie daardoor hergebruiken en hebben een enorm lage CO2-uitstoot. Daarnaast hebben we ons in de afgelopen periode gefocust op de ontwikkeling van een duurzame, CO2-arme poedercoating." 

Circulair staal is kijk op de toekomst

Hoe wordt erop gereageerd?
“De bouwwereld is van nature nog erg traditioneel en moet wennen. ‘Nee’ is vaak het eerste antwoord dat je krijgt. Als je doorzet, blijkt veel toch wel te kunnen. Het is een grote stap die ook onder eigen personeel voor opschudding zorgt, omdat constructies niet meer op de reguliere manier ontworpen en geproduceerd worden. Aannemers krijgen daarnaast vragen van opdrachtgevers zoals: is mijn pand straks nog wel sterk genoeg? Wij weten zelf dat het kan, maar de markt moet wennen. Daarnaast geven we een terugkoopgarantie met een restwaarde. Daarmee gaan we ook grote financiële verplichtingen aan. De meeste staalbouwers vinden het eng om zo ver vooruit te kijken, en dat is meer dan begrijpelijk.”

Wat is jullie drive geweest om dit te willen gaan ontwikkelen?
“Een kijk op de toekomst. Ik geloof dat je over 5 of 6 jaar niet meer mag recyclen in de vorm zoals het nu gebeurt. Dus ik zie een noodzaak om ons nu al voor te bereiden. Maar misschien komen we nog wel in een situatie terecht waardoor het staal die waarde niet meer heeft, dus je neemt ook een risico. Toch denk ik dat je op termijn staal duurder wordt door toenemende schaarste van grondstoffen. En dat de staalwereld hoe dan ook in beweging moet gaan komen als het gaat om duurzaamheid.”